Nasze tematy

Od czasu do czasu warto zadać sobie pytanie – PO CO to wszystko robimy? Chyba, że biegamy z tymi taczkami tak szybko, że nie nadążamy załadować.

W ostatnich wyborach samorządowych zdarzyło się coś, czego nie obserwowaliśmy nigdy wcześniej. Oto w kilku miastach kandydaci na burmistrza/ prezydenta startujący z komitetów ruchów miejskich, bez wsparcia partii politycznych, uzyskali bardzo dobre wyniki. Sytuacja, w której zdarzyło się to wcześniej miała miejsce tylko w Gorzowie (2014) i Łomiankach (2018).

Samorządowe wybory miejskie 2024 – wstęp do podsumowania
Naoczną porażkę w kwietniowych wyborach samorządowych poniósł system sondaży exit poll, który chyba nigdy wcześniej aż tak nie zawiódł publiczności… Było to najbardziej bolesne dla tych kandydatów, których szanse wyborcze exit poll radykalnie przecenił – jak Magda Biejat w Warszawie czy Jacek Strojny w Rzeszowie: ich miejsce w drugiej turze prezydenckiej wydawało się pewne, a tu nici.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Piszę o małym mieście na obrzeżach Warszawy, ale musisz wiedzieć Drogi Czytelniku, że procesy, które mają tu miejsce, po kilku latach pojawiają się na scenie ogólnokrajowej. Tak przynajmniej bywało do tej pory.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Białystok. Miasto wojewódzkie, ok. 300 000 mieszkańców. Patrząc na wyniki kolejnych wyborów z regionu – twierdza PO w tradycyjnym i konserwatywnym regionie. Choć oczywiście może tak to wyglądać tylko z zewnątrz i posługując się bardzo powierzchownym spojrzeniem. Diabeł tkwi w szczegółach. 

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Ruch KOCHAM SOPOT powstał w 2010 roku na fali niezadowolenia mieszkańców z działań o charakterze korupcyjnym związanych z wykorzystywaniem funkcji przez prezydenta. Wówczas w wyborach samorządowych kandydat Kocham Sopot przegrał z urzędującym prezydentem zaledwie o kilka głosów, ale wprowadziliśmy do rady miasta 4 osoby.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Do walki o fotel burmistrza przystąpiło ośmioro kandydatów wraz ze swoimi komitetami, na listach których znalazło się 216 kandydatów na miejskich radnych.

9 maja br. Prezydent RP podpisał nowelizację prawa samorządowego. Procedowany od listopada 2023 r. projekt nie został poddany konsultacjom społecznym. Nie przeprowadzno też jego ewaluacji. Nowelizacja wskazuje, że obowiązki wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który został wybrany do parlamentu krajowego lub europejskiego, tymczasowo obejmuje jego zastępca.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Upartyjnienie ostatnich wyborów w Poznaniu to nie tylko dominacja narracji skupionej na walce PiSu z partiami koalicji antyPiS. W naszym mieście do władzy startowały jedynie komitety wyborcze z grubsza odwzorowujące układ partyjnych klubów w Sejmie, w części „pod przykrywką”.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Kampania samorządowa w Bydgoszczy rozgrywała się faktycznie między dwoma komitetami – Koalicją Obywatelską (KO + Nowa Lewica) z Rafałem Bruskim, obecnym prezydentem, ubiegającym się o reelekcję, a Bydgoską Prawicą (PiS + Konfederacja), z Łukaszem Schreiberem walczącym o fotel prezydenta miasta.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
W czasie kampanii wyborczej zdarzały się wcale nie pojedyncze przypadki kandydatów, którzy nagle zapomnieli o swojej partyjnej przynależności i podszywając się pod ruchy miejskie próbowali przekonać potencjalnych wyborców, że od teraz są carte blanche na którą warto oddać swój głos. Zjawisko to zostało dość szybko podchwycone przez lokalne media i stanowczo skrytykowane przez Kongres Ruchów Miejskich. KRM zaapelował o rozważne korzystanie z szyldu „ruch miejski” i zapoznanie się z DNA używających go organizacji, aby wiedzieć jak rozróżnić kandydatów wywodzących się z działalności na rzecz miasta i miejskiej samorządności, od ludzi partii, bez względu na aktualność ich legitymacji.

Samorządowe wybory miejskie 2024 – relacje KRM z wybranych miast.
Jak wiedzą chyba wszyscy zainteresowani samorządem w Polsce, ekipa rządząca najszybciej wyludniającym się wielkim miastem w Polsce PR-em stoi. I to stoi tak bardzo, że twórcy tego sukcesu jako wykładowcy akademiccy szerzą tę wiedzę po całym kraju. Teraz do wyborów stanął też urząd. Kandydaci potrzebowali już tylko banerów. 

Gdy w jakimś kraju uda się liberalnej ekipie odbić władzę z rąk populistycznej prawicy, wcale to jeszcze nie oznacza trwałego przywrócenia mechanizmów demokratycznej stabilności. Rządy liberalnych demokratów obciążone są bowiem zobowiązaniami wynikającymi z ich wartości i zasad. Są to między innymi mechanizmy zabezpieczające przed autokratycznym dryfem, takie jak jawność, otwartość na krytykę, respektowanie głosu mniejszości, tolerancja itp.

Za ponad dwa miesiąca wybory lokalne, miejskie, wiejskie i pozostałe. Temat dopiero zaczyna chodzić w obiegu publicznym. Jest tak bo ekscesy polityki krajowej całkowicie pochłaniają uwagę komentatorów i szerokiej opinii – mimo że wybory samorządowe nie są mniej ważne niż krajowe. To bowiem, co dzieje się w samorządzie i za sprawą samorządu ma duży, może decydujący wpływ na jakość i warunki naszego codziennego życia, w jego zwyczajnym i przyziemnym wymiarze.

Osadzaniu się niedawnej opozycji w roli nowej władzy zaczyna towarzyszyć pobudzenie grup interesów z ich roszczeniami, postulatami, oczekiwaniami  co jest naturalne. Funkcjonując z boku polityki zarejestrowałem w ciągu tylko kilku dni trzy takie akcje. A potem straciłem rachubę…