Do udziału zakwalifikowali się przedstawiciele Gorzowa Wlkp., Rzeszowa, Podkowy Leśnej, Łomianek, Piaseczna, Radomska, Kielc, Bydgoszczy, Słubic, Lubartowa i Łodzi. Większość z nich wzięła udział w inauguracyjnym spotkaniu. Najliczniej reprezentowany był Gorzów Wlkp. Widać było solidną akcję promocyjną zorganizowaną przez tamtejszy ruch miejski.
Chodziło nam przede wszystkim o poznanie się. Poznanie uczestników, poznanie problemów ich miejskich społeczności, ale też poznanie możliwości jakie oferuje projekt.
Duża część spotkania poświęcona była dyskusji nad kondycją samorządności. Nad rozmijaniem się ustawowych założeń i szczytnych haseł o demokracji lokalnej z codzienną praktyką zarządzania miastami. Te problemy przyjmują różną postać i różne natężenie. Wszędzie jednak i w miastach wojewódzkich i w mniejszych miejscowościach, dają o sobie znać. Centralną postacią, wokół której powstaje przeświadczenie o braku samorządności, jest osoba burmistrza/ prezydenta miasta. Rola jaką on w praktyce spełnia odbiera sprawczość zarówno radzie miasta jak i społeczności mieszkańców. Tym ostatnim pozostaje już tylko walka o obronę swych egzystencjalnych potrzeb, a nie ma całkiem przestrzeni do udziału w decyzjach o losach społeczności, o przyszłości i kierunkach rozwoju miasta.
Zgodnie stwierdziliśmy, że trzeba włożyć wysiłek, by ten stan rzeczy zmienić. Będziemy wywierali presję na władze miast, ale też dostarczymy mieszkańcom wiedzy o tym, jak być powinno. Jednym z naszych celów będzie przerwanie błędnego koła samorządności. Polega ono na tym, że działania władz powodują brak wiary mieszkańców w prawdziwą demokrację lokalną, to przekłada się na brak zaangażowania obywateli w sprawy miasta, co w konsekwencji zachęca władze do dalszego ignorowania ich udziału w decyzjach i organizowania pozornej partycypacji. Błędem jest przerzucanie odpowiedzialności za ten stan rzeczy na mieszkańców. To władze, a w szczególności urzędy miast, muszą podjąć niełatwy trud przekonania mieszkańców, że demokracja lokalna ma sens.
Nim rozjechaliśmy się do swoich miast, przeprowadziliśmy dyskusję o tematach jakie warto wziąć na warsztat w działaniach projektu, o szkoleniach jakie warto zorganizować i akcjach jakie będziemy realizowali w naszych miastach. Będziemy tę dyskusję kontynuowali dostosowując program do pojawiających się potrzeb, tak by w połowie 2025 roku móc przedstawić raport, w którym opiszemy stan polskiej samorządności lokalnej, przedstawimy nasze działania i rekomendacje na przyszłość.
Ważnym narzędziem wspólnej pracy będzie forum, w ramach którego powstawać będzie baza wiedzy ułatwiająca rozwiązywanie lokalnych problemów.
Przed nami więc niemało pracy. Za miesiąc kolejne spotkanie, tym razem on-line.
Projekt jest finansowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich PROO na lata 2018-2030